NHỚ LÁ CHUỐI, LÁ SEN NGÀY ẤY…

Hồi học tiểu học, những năm 70, tôi nhớ như in món khoai mì trộn dừa của bà Tư. Nó được gói bằng lá chuối. Mỗi sáng, bà bưng một thau khoai mì trộn dừa, một chén muối mè hay đậu phộng, cùng với một rổ lá chuối đã lau sạch, xé thành từng miếng bằng bàn tay. Mỗi khi có người mua, bà lấy lá chuối, xúc khoai mì vô, rắc  muối mè  lên rồi gói bốn góc lá lại (dĩ nhiên là có một chỗ trống để mình ăn). Nếu mua về nhà, bà lót thêm một miếng lá phía trên, kín mít. Ngày đó, trẻ con không có nhiều thức ăn để chọn lựa như bây giờ. Đi học, chỉ lót dạ bằng bánh khoai mì, khoai lang, xôi, bắp,... Nhưng hương vị ngọt, bùi,  béo, thơm mùi lá sen, lá chuối ấp ủ trong nó, khó mà quên. Sân trường lúc đó có rất ít rác, chủ yếu là dọn lá cây rụng.

Khi tôi lên cấp hai, mẹ tôi sắm cho tôi một cặp thùng, một cần gánh và một cặp móc, bà tập cho tôi gánh nước. Hai thùng nước đầy, gánh đi xa, dễ bị sánh nước đổ ra ngoài, nên mẹ tôi hái hai lá sen to, để lên mặt thùng. Mấy cô, mấy dì, ai cũng làm như thế. Mình cứ bước nhịp nhàng, gánh nước trên vai, đi một hơi về nhà, nước không rớt ra ngoài một giọt. Ngoài chợ, hầu hết thức ăn như bún, bánh, bắp, xôi,…thậm chí thịt, cá cũng đều được gói bằng lá chuối, lá sen. Không ai chê mất vệ sinh, không ai trúng thực vì lá sen, lá chuối. Ngày Tết, ngày giỗ, ông bà còn dùng lá chuối để gói bánh ít, bánh tét để cúng và biếu bà con.

Con nít còn dùng lá chuối cất chòi chơi, dùng lá sen làm dù, làm lộng che cho cô dâu trong trò đám cưới. Mấy đứa con trai, dùng lá chuối xé te tua, làm quần áo ra trận, đánh giặc. Con nít chơi cả ngày không chán, la hét nhoi trời. Chiều chiều, còn trốn nhà đi tắm sông, con nít nhờ lặn ngụp sớm, đứa nào cũng biết lội. Không ai dạy bơi, cứ chòi đạp lung tung, miễn sao xuống nước nổi lên là biết lội, người ta gọi là bơi chó…được cái, không nghe con nít bị té sông chết trôi.

Nghe đâu, nước ngoài, trong nước đã rụt rịt dùng lá chuối, lá sen gói đồ như ngày xưa…làm mình chạnh lòng nhớ một thời tưởng chừng đã xa…luôn!